Bron: Deci, E.L., & Ryan, R.M. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, Vol 55(1), 68-78.[1]
Het toepassen van Didactisch Coachen draagt bij aan versterking van deze basisbehoeften en zorgt daarmee voor een toename van de motivatie bij leerlingen. In deze blog delen trainers Didactisch Coachen Marieke Leinarts en Berry Saldaña Thielking ervaringen uit de dagelijkse praktijk van Didactisch Coachen.
Motivatie begint bij verbinding. Marieke zegt hierover; “Hoe krijg je verbinding? Op het moment dat je het over de stof hebt, zal dat minder aanwezig zijn dan als je een leerling iets teruggeeft over zijn modus, over zijn of haar persoonlijke kwaliteiten. Als je vragen stelt over hoe het met de leerling gaat, hoe hij of zij de les ervaart, dan gebeurt er wat. Het mooie is dat op het moment dat je een aanwijzing geeft, is dat één richtingsverkeer, zeggen we ook wel. Op het moment dat je een mooie open vraag stelt, dan ontstaat er een dialoog. Dan raak je letterlijk met elkaar in contact”.
Berry vult aan: “Geen prestatie zonder relatie. Die one-liner gaat hier gewoon heel erg op. Je moet die verbinding hebben om te kunnen leren. Een Didactisch Coach zal heel erg die verbondenheid stimuleren door zijn of haar vragen en door middel van feedback.”
Die feedback draagt bij aan de tweede basisbehoefte; een gevoel van competent zijn. Een leerling positieve feedback geven over zijn kwaliteiten, over zijn aanpak maakt dat die een bevestiging krijgt over wat hij kan. Je competent voelen zorgt voor zelfvertrouwen en geloof in eigen kunnen. Berry: “Ik zie het gebeuren in de klas tijdens de coaching-on-the-job; op het moment dat leerlingen zich competent voelen zijn ze ook actiever in de les, tegen die leerlingen zijn we vervolgens ook vaak vriendelijker. Die relatie groeit automatisch. Die positieve feedback geven, dat heeft echt effect.” Marieke voegt toe; “Didactisch Coachen is ook waardevol bij negatief gedrag. Omdat je dan mooie vragen kunt stellen om erachter te komen wat er omgaat in dat koppie, waar staat de leerling. En vervolgens, hoe kan mijn waarderende feedback diegene weer vertrouwen geven”.

Bij Didactisch Coachen werken we met werkvormen die stimuleren tot interactie tussen leerlingen onderling. Daarmee kunnen ze ook vertrouwen halen uit hun didactische leerprestaties. Op het moment dat ze de stof begrijpen, meningen onderling uitwisselen en beargumenteren groeien ze. Dat uitwisselen met elkaar maakt dat leerlingen ontdekken “hé ik weet eigenlijk al superveel over dit onderwerp!” Waardoor ze voelen dat ze hier wat over kunnen vertellen zonder dat er meteen een oordeel of cijfer aan vast zit. Ook op andere momenten is het stimuleren van interactie helpend voor het vertrouwen bij leerlingen. Berry; “Ik zie het vaker tijdens de coaching-on-the-job. Wanneer we zien dat een leerling iets begrijpt en doorheeft en we koppelen die leerling aan een andere leerling die nog wat hulp nodig heeft, dan zien we beide groeien én actief worden. Het geven van de positieve feedback, het stimuleren van de samenwerking, je ziet dan echt het zelfvertrouwen bij de leerlingen groeien, prachtig! Daarnaast nog een mooi bijkomend resultaat; de docent heeft ruimte om andere dingen te doen.”
Didactisch Coachen ondersteunt de autonomie van leerlingen. Autonomie is niet dat een leerling alles mag. Autonomie gaat om eigenaarschap over je eigen leerproces en het resultaat. Didactisch Coachen stimuleert dit door als docent vooral vragen te stellen op het gebied van zelfsturing en leerstrategieën (metacognitieve en meta-modus strategieën/Voerman en Faber, 2016). Vragen zoals wat heb jij nodig om je te concentreren, welk doel wil je halen deze les, hoe ga je dat aanpakken? Dit maakt dat leerlingen zelf de verantwoordelijkheid nemen over de weg naar een goed leerresultaat en zichzelf kunnen motiveren ook al hebben ze er even geen zin in.
Intrinsieke motivatie stimuleren vraagt om oprechte aandacht, bewuste interactie en het durven stellen van vragen. Didactisch Coachen is een manier van kijken en handelen die de basisbehoeften van leerlingen serieus neemt.Door relatie, competentie en autonomie dagelijks mee te nemen in je feedback en vragen, werk je aan iets fundamenteels: leerlingen die wíllen leren – omdat ze zich verbonden voelen, zich bekwaam voelen en zich eigenaar voelen van hun proces.Je wilt dat leerlingen het gevoel hebben dat ze het kunnen, dat ze erbij horen en dat ze het zelf mogen en gaan doen. Benieuwd hoe je met hulp van Didactisch Coachen ook je leerlingen weer meer gemotiveerd in de klas krijgt: mail naar info@didactischcoachen.nl en vraag om informatie over onze trajecten. Wij nemen zo snel mogelijk contact met je op.